PPO - INTELIGENTNA SPECJALIZACJA

Województwo mazowieckie stawia na zintegrowane podejście do współpracy gospodarczej. Wiąże się przede wszystkim z koniecznością efektywnej realizacji ustawowych zadań województwa w zakresie pobudzania aktywności gospodarczej, podnoszenia poziomu konkurencyjności i innowacyjności gospodarki. Znalazło to odzwierciedlenie w Strategii Rozwoju Województwa Mazowieckiego do 2030 r., jak również jest głównym celem Regionalnej Strategii Innowacji dla Mazowsza do 2030 roku.

Inteligentna specjalizacja  to koncepcja oparta na założeniu, że dzięki koncentracji zasobów wiedzy i nakierowaniu ich na ograniczoną liczbę priorytetowych działań gospodarczych kraje i regiony zyskają i utrzymają przewagę konkurencyjną w światowej gospodarce. Polega na identyfikacji dziedzin o największym potencjale rozwojowym na drodze „procesu przedsiębiorczego odkrywania”. Proces ten toczy się na drodze prób i błędów oraz eksperymentów z nowymi rodzajami działalności. Rolą regionów jest angażowanie interesariuszy w projektowanie strategii, oferując bodźce zachęcające do podejmowania ryzyka.

Identyfikacja wyzwań dla inteligentnej specjalizacji powinna mieć charakter oddolny, dlatego jej wdrażanie opiera się na współpracy z przedstawicielami przedsiębiorstw, jednostek naukowych, instytucji otoczenia biznesu, organizacji pozarządowych i samorządu terytorialnego. Przedstawiciele Komisji Europejskiej wielokrotnie sygnalizowali konieczność zapewnienia aktywnego udziału interesariuszy na etapie programowania, wdrażania, monitoringu i oceny realizacji strategii. W tym celu w 2014 roku utworzono cztery grupy robocze - po jednej dla każdego obszaru specjalizacji. Tryb funkcjonowania grup umożliwia także tworzenie mniejszych gremiów do realizacji wyodrębnionych zadań (zespołów zadaniowych).

Wdrożenie koncepcji inteligentnej specjalizacji było warunkiem ex ante przyznania środków funduszy strukturalnych na wsparcie projektów w zakresie badań, rozwoju i innowacyjności (I cel tematyczny) w latach 2014-2020. Regiony wspierające tego typu projekty w ramach programów operacyjnych musiały udowodnić posiadanie strategii na rzecz inteligentnej specjalizacji. W przypadku województwa mazowieckiego była to Regionalna Strategia Innowacji dla Mazowsza do 2020 roku.

W latach 2021-2027 wzrosło znaczenie procesu przedsiębiorczego odkrywania. Środki funduszy UE na badania, innowacje, rozwój przedsiębiorczości i cyfryzację zostały powiązane z kryteriami oceniającymi jakość zarządzania strategią inteligentnej specjalizacji. Tzw. warunek podstawowy weryfikuje ciągłość procesów związanych z przełożeniem koncepcji inteligentnej specjalizacji na realne działania. Spełnienie warunku podlega cyklicznej ocenie w całym okresie programowania.

W roku 2021 Sejmik Województwa Mazowieckiego przyjął Regionalną Strategię Innowacji dla Mazowsza do 2030 roku. Dokument jest drugą mazowiecką strategią poświęconą inteligentnej specjalizacji. Opierając się na doświadczeniach z lat 2015-2020, wprowadzono szereg usprawnień do systemu wdrażania, a także do samych obszarów inteligentnej specjalizacji. W ślad za zmianami przystąpiono do reorganizacji grup roboczych, a także podjęto starania o pozyskanie nowych uczestników.