Spotkanie Regionalnej Grupy Interesariuszy projektu S3Chem w Warszawie

14 marca 2019 r. w siedzibie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego (UMWM) w Warszawie odbyło się spotkanie Regionalnej Grupy Interesariuszy projektu S3Chem. Tematem spotkania było zaprezentowanie chemicznego Obszaru Tematycznego w ramach Platformy S3 na rzecz Modernizacji Przemysłu oraz Planu Działań w projekcie S3Chem.


W spotkaniu udział wzięli przedstawiciele Departamentu Rozwoju Regionalnego i Funduszy Europejskich UMWM oraz zaproszeni goście: przedsiębiorcy z branży chemicznej z województwa mazowieckiego, przedstawiciele klastrów i instytucji  związanych z branżą chemiczną oraz naukowcy.


Na wstępie Pani Sylwia Sztark omówiła genezę i założenia funkcjonowania Chemicznego Partnerstwa Tematycznego. Platforma S3 jest inicjatywą Komisji Europejskiej, która pomaga krajom i regionom UE w opracowywaniu, wdrażaniu i przeglądaniu strategii badań i innowacji na rzecz inteligentnej specjalizacji (RIS3). Rola platformy S3 polega na dostarczaniu informacji, metodologii, ekspertyz i porad decydentom krajowym i regionalnym, a także promowaniu wzajemnego uczenia się, współpracy przy koncepcji inteligentnej specjalizacji. Obszary, procesy i technologie tworzą sieć, w której koncentracja powiązań wyznacza inteligentną specjalizację regionu. Wytypowane zostały cztery obszary specjalizacji regionalnej Mazowsza: bezpieczna żywność, inteligentne systemy zarządzania, nowoczesne usługi dla biznesu, wysoka jakość życia. Chemia przenika je wszystkie, więc branża chemiczna może odegrać szczególną rolę w rozwoju gospodarczym regionu.


Ze względu na fakt, że Platforma S3 jest stosunkowo nową inicjatywą, omówiono plan działań na pierwsze pół roku funkcjonowania Chemicznego Obszaru Tematycznego. Przedstawiono regiony, które dołączyły do Platformy oraz ich rolę. Przybliżono rodzaj projektów kreowanych w ramach Platformy i ich adresatów, a także o cele i sposoby na ich osiągniecie. Interesariusze dowiedzieli się o działaniach, które planowane są do końca 2019, priorytetowych tematach, i korzyściach dla podmiotów, które zaangażują się w prace Chemicznego Obszaru Tematycznego.


Uczestnicy spotkania odpowiedzieli o swoich doświadczeniach dotyczących współpracy w ramach funkcjonujących już Partnerstw Tematycznych, m.in. SME Integration to Industry 4.0, które istnieje od 2016 roku. Podkreślono zalety takiej współpracy, to uczestnicy sami wybierają obszary zainteresowań, tematy nie są odgórnie narzucane. Partnerstwa zawiązane w ramach współpracy dostają wsparcie najlepszych brukselskich firm konsultingowych. Podkreślono jednoczenie, że projekty realizowane w ramach Platformy S3 nie są drogą do zdobycia grantów, ale do tworzenia projektów inwestycyjnych. Jest to inwestycja długoterminowa, która ułatwia nawiązywanie cennych kontaktów, zdobywanie informacji o konkursach i nowych inicjatywach. Udział w Platformie otworzył przed polskimi przedsiębiorstwami nowe rynki, ułatwił zaistnienie na europejskim rynku wysokich technologii, wpisał nasze firmy w łańcuch dostaw.


Przedstawiciele środowiska naukowego wyrazili pogląd, że w Polsce mówi się  o pieniądzach, ponieważ jest z nimi ogromny problem. Nauka jest niedofinansowana, nie ma ciągłości i pewności finansowania badań naukowych, występuje przerost biurokracji, bardzo skomplikowane procedury ubiegania się dotacje. Inni uczestnicy którzy pracowali przy projektach w innych krajach (USA, Szwajcaria) podzielili się pozytywnymi  doświadczeniami: pewność finansowania projektów zapewniła im koncentracje i komfort pracy przy badaniach. Stwierdzono, że bardzo dużym problemem jest brak współpracy między nauką a biznesem oraz brak współpracy między przedsiębiorstwami. Niedofinansowanie uniwersytetów, trudno kupić „gotowy produkt” od naukowców, ponieważ naukowcy nie dysponują środkami na wdrażanie wyników swoich badań. Politechnika może dać przedsiębiorcy wzór chemiczny, a nie gotowe tworzywo (za które przedsiębiorca chętnie zapłaci, to lepsze rozwiązanie niż budowanie linii montażowej).


Pani Sylwia Sztark zapytała uczestników spotkania,  które grupy robocze wyłonione w ramach Chemicznego Obszaru Tematycznego  są interesujące dla poszczególnych interesariuszy. Uczestnicy spotkana otrzymają materiały drogą mailową z prośbą o zaznaczenie najbardziej interesujących, w których pracach mogliby brać udział.


Plan działań w projekcie S3Chem


Plan Działań projektu S3Chem był równie istotnym elementem spotkania, a został zaprezentowany następująco:


Działanie nr 1 zostało przedstawione przez Pana Michała Banaka z UMWM, a mianowicie które działania w projekcie są finansowane, z jakich uczestników złożona jest grupa docelowa (partnerzy mogą być spoza Mazowsza), cel projektu, środki finansowe, średnia wartość grantu, oddziaływanie projektu, budowanie świadomości.


Działanie nr 2 przedstawiła Pani Sylwia Sztark dot. internacjonalizacji klastrów. Konkurs organizowany od kilku lat, o dotacje mogą się ubiegać szeroko pojęte organizacje pozarządowe. Dofinansowania do 85 %. Pani Sylwia Sztark zachęciła do angażowania się w prace klastrów (Mazowiecki Klaster Chemiczny, ale i inne, chemia przenika wiele dziedzin).


Działanie nr 3 przedstawiła Pani Kinga Kowalewska z UMWM. Zwiększenie aktywności badawczo-rozwojowej przedsiębiorstw branży chemicznej. Działanie dotyczy nie tylko MŚP – mogą skorzystać też duże przedsiębiorstwa. Promowanie inwestycji. Możliwa realizacja badań: bezpośrednio, przez partnerstwo, przez zlecenie. Konkurs skierowany do wielu branż, ale promowanie branży chemicznej.


Uczestnicy spotkania zdefiniowali bardzo duży problem z finansowaniem badań, gdy polscy naukowcy dokonują przełomowych odkryć (np. w medycynie) nie stać ich na badania kliniczne, są zmuszeni sprzedawać patenty za niewielkie pieniądze. Podstawowym problemem we współpracy nauki z biznesem jest brak zaufania i brak „tłumacza”. Zauważono, że te 3 działania nie dają szybkiego zastrzyku gotówki, ale mogą pomóc polskim przedsiębiorstwom w rozwoju i nawiązywaniu  współpracy z dużymi partnerami, także z zagranicy.


Na zakończenie spotkania Pani Sylwia Sztark poprosiła interesariuszy o zastanowienie się, które z wymienionych działań uważają za najbardziej interesujące i potrzebne. Zwrócono uwagę na  badania (ponieważ w branży chemicznej są one drogie), ale też internacjonalizację (wyjście w świat, poznanie trendów, zobaczenie co mają inni).