Podsumowanie projektu S3Chem

W czwartek, 22 października 2020 r., w godzinach 10:00-12:00 odbyła się wirtualna konferencja podsumowująca cały projekt S3Chem, zarówno fazy wdrożeniowej (I fazy), jak i fazy monitoringowej (II fazy).

W wydarzeniu udział wzięli interesariusze projektu S3Chem, partnerzy projektu[1], przedstawiciele Unii Europejskiej oraz Stowarzyszenia Europejskiej Sieci Regionów Chemicznych (ECRN). ECRN zarządza obszarem tematycznym Chemia/Chemikalia (Chemicals) w ramach Platformy S3. Platforma S3 pomaga krajom i regionom UE w opracowywaniu, wdrażaniu i przeglądzie ich strategii badań i innowacji na rzecz inteligentnej specjalizacji (RIS3).

Głównym celem projektu S3Chem była poprawa wdrażania regionalnych strategii innowacji w obszarze sektora chemicznego i sektorów powiązanych, wspomagana wymianą międzyregionalną i wielostronnym procesem nauki pomiędzy kilkoma europejskimi regionami chemicznymi. Promowanie innowacji w obszarach związanych z chemią było ważnym celem regionów partnerskich, które podkreśliły te tematy w swoich RIS jako podstawę finansowania innowacji z EFRR w latach 2014-2020.

Partnerzy projektu oraz zaproszeni przez nich goście mieli okazję zaprezentować znaczenie branży chemicznej w strategiach inteligentnej specjalizacji we wszystkich siedmiu regionach, w których realizowany był projekt.

Na wstępie spotkania uczestnicy zostali przeniesieni w wirtualną podróż po Kampusie Brightlands Chemelot, który znajduje się w Geleen, w Limburgii.

Kampus Brightlands Chemelot jest pierwszym w Europie tzw. Circular Hub - kompleksem, który skupia wokół siebie różne podmioty (od publicznych po prywatne). Głównym założeniem jest, aby Chemelot stał się kompleksem, w którym produkcja odbywa się w oparciu o nowe zrównoważone surowce, a zużyte materiały były ponownie wykorzystane w celu wytworzenia nowych surowców. Połączenie to ma potencjał stymulacji innowacji i rozwóju biznesu. Kampus daje najemcom dostęp do talentów, wiedzy, infrastruktury i przedsiębiorczości - jest „domem” dla wielu startupów i scaleupów. Przedstawiono wyzwania, z którymi przyjdzie nam, Europejczykom, mierzyć się w nadchodzących latach. Jednym z pierwszych wyzwań jest zmiana przepisów Unii Europejskiej w zakresie odpadów, które powinny zostać uznane za nowy rodzaj paliwa. Kolejnym wyzwaniem są obecne przepisy dotyczące odpadów, które utrudniają wejście w życie gospodarki o obiegu zamkniętym. Stan ten powinien zostać jak najszybciej zmieniony tak, aby wszystkie kraje członkowskie UE mogły zacząć lub też przyspieszyć przejście na gospodarkę cyrkularną. Współpraca międzyregionalna, dzielenie się doświadczeniami i rozwiązaniami, dobrymi praktykami zostały w tej części uwypuklone.

Podczas pierwszego panelu konferencji, moderatorka przeprowadziła wywiady z gośćmi – reprezentantami wysokiego szczebla regionów partnerskich.

Każdy z zaproszonych gości w kilku zdaniach opowiedział, co zostało osiągnięte dzięki udziałowi w  projekcie, a także co nie byłoby możliwe gdyby region nie zdecydował się na udział w nim.

Dzięki udziałowy w projekcie S3Chem:

  • Saksonia-Anhalt usprawniła swoją Regionalną Strategię Innowacji,
  • Katalonia uwydatniła znaczenie branży chemicznej, jako jednego z filarów gospodarki tego regionu,
  • Asturia zyskała dostęp do innowacyjnych rozwiązań w innych regionach partnerskich,
  • Województwo Mazowieckie wymieniło się doświadczeniami dotyczącymi wsparcia branży chemicznej, a także poznało interesujące rozwiązania dla tej branży i powiązanych, w ramach dobrych praktyk,
  • Lombardia miała szansę zaprezentować podejście oddolne w swoich działaniach, a także uzyskać wiedzę jak inne regiony postrzegają znaczenie bezpiecznej produkcji w przemyśle chemicznym.  

Dzięki projektowi S3Chem możliwa była międzyregionalna wymiana doświadczeń, umożliwiony został dostęp do dobrych praktyk w regionach partnerskich, zwiększono konkurencyjność tych regionów oraz zainteresowanie partnerami wśród tzw. nowych talentów. W dłuższej perspektywie powyższe może przynieść wymierne korzyści w kontekście rozwoju regionalnego.

 

Drugi panel – Prezentacje partnerów S3Chem – skupił się na projektach interesariuszy/partnerów, które mogły powstać lub też rozwinąć się dzięki udziałowi regionu w projekcie.

Współpraca Brightlands Material Center (Limburgia, Niderlandy) z niemieckim ISW Instytutem Polityki Strukturalnej i Rozwoju Gospodarczego Saksonii Anhalt zaowocowała powstaniem wspólnego projektu jakim był druk 3D z włókna węglowego. W ramach projektu opracowano spersonalizowaną ramę rowerową, tj. dopasowaną do sylwetki oraz budowy ciała użytkownika. Wyprodukowano kilka jej prototypów, a w planach jest masowa produkcja.

Grupa SOWALFIN (Walonia, Belgia) wspierająca walońskich przedsiębiorców w ich rozwoju, zaprezentowała narzędzie mapujące do strukturyzacji danych wokół łańcucha wartości w biogospodarce. Narzędzie ułatwiło m. in. kontakt i nawiązanie partnerstw pomiędzy walońskimi przedsiębiorcami, zwiększyło widoczność podmiotów zaangażowanych w biogospodarkę, poprzez uwydatnienie ich działań, a także dało możliwość ukierunkowanego wyszukiwania informacji dotyczących wszystkich zaangażowanych podmiotów poprzez innowacyjną kategoryzację danych.

Lombardy Green Chemistry Association (Lombardia, Włochy), przybliżyło działanie pilotażowe, którego głównym celem było przyspieszenie rozwoju branży biogazu w kierunku mniejszego uzależnienia od zaangażowania podmiotów publicznych. Istotne również było  stworzenie większej gamy produktów dostępnych na rynku, w tym energii, paliw, chemikaliów i materiałów poprzez opracowywanie i wdrażanie projektów, które koncentrują się na poprawie wyników techniczno-ekonomicznych produkcji biogazu.

Spółka VitaSynth (Województwo Mazowieckie, Polska), zaprezentowała projekt spółki dotyczący opracowania technologii wytwarzania witaminy K2 w oparciu o biosyntezę i syntezę organiczną. VitaSynth jest jedną z dwóch firm  na świecie produkujących syntetyczną witaminę K2. Witamina K2 oddziałuje na układ krążenia i układ kostny oraz gospodarkę wapniową organizmu. Technologia produkcji witaminy K2 objęta jest ochroną prawną a spółka VitaSynth posiada 5 letni kontrakt na dostawy witaminy K2 na rynek globalny.

 

Podczas trzeciego panelu podsumowano 5 lat trwania projektu. Przypomniano, że projekt S3Chem jest jednym z 258 projektów, które realizowane są w ramach programu Interreg Europa. Angażują one ponad 2000 partnerów z 30 krajów, którzy zidentyfikowali 3051 dobrych praktyk, a 2000 z nich dostępnych jest na platformie Interreg dotyczącej wspólnego uczenia się polityk. Założenia do Programu Interreg Europa w perspektywie finansowej 2021-2027 przewidują realizację projektów promujących tożsamość europejską, grupą docelową mają być twórcy regionalnych polityk oraz organizacje non-profit, a głównym sposobem nauki uczenie poprzez działanie (Learn by doing). Spodziewane jest również odejście od projektów, w których grupą docelową/ostateczną są małe i średnie przedsiębiorstwa. MŚP będą miały bądź już mają oddzielne, dedykowane działania. 

Podkreślono, że projekt S3Chem powstał jako pomysł członków Stowarzyszenia ECRN, którzy swoimi działaniami przyczynili się do jego urzeczywistnienia i realizacji. Projekt przez cały okres trwania charakteryzował się dużym zainteresowaniem dotyczącym wymiany informacji i doświadczeń pomiędzy partnerami, a zaangażowanie interesariuszy w jego realizację miało kluczowe znaczenie dla jego powodzenia. Współpraca pozwala osiągnąć założone wcześniej cele, jak i przynieść korzyści, w tym przypadku w postaci zdobytej wiedzy oraz doświadczenia.

 

[1] Partnerzy projektu S3Chem: Saksonia-Anhalt (Niemcy), Ministerstwo Nauki i Gospodarki – partner wiodący (lider projektu); Limburgia (Holandia); Województwo Mazowieckie (Polska) Lombardia (Włochy); Katalonia (Hiszpania); Asturia (Hiszpania); Walonia (Belgia).

 

[2] Towarzystwo Fraunhofera, właściwie Towarzystwo Fraunhofera Wspierania Badań Stosowanych – największa w Europie organizacja zajmująca się badaniami stosowanymi i ich wdrożeniami w przemyśle. Siedziba Towarzystwa znajduje się w Monachium (Niemcy).