WSPARCIE EKOLOGICZNEJ PRODUKCJI ROLNEJ NA MAZOWSZU (WEPR)

Zegar 15.02.2023    15:00

Cyfrowa rewolucja dotarła już niemal wszędzie i diametralnie wpłynęła na wiele dziedzin. Dzięki nowym technologiom, urządzeniom i oprogramowaniu, gromadzimy coraz więcej danych, widzimy i rozumiemy więcej. Analiza zebranych informacji pozwala nam lepiej rozpoznawać strukturę rzeczy, podejmować trafniejsze decyzje, reagować szybciej, uprzedzać niekorzystne zjawiska. Wychodząc temu naprzeciw, Województwo Mazowieckie wspólnie z instytucjami badawczo-naukowymi zrealizowało projekt wspierający ekologiczną produkcję rolną na Mazowszu.

Zrównoważone rolnictwo jest jedną z wiodących dziedzin, które potrzebują i efektywnie wykorzystują cyfrowe technologie badawcze. W sposób oczywisty i bezpośredni związana jest z naturalną produkcją ekologiczną i podnoszeniem jakości upraw.


Tymczasem, we współczesnych realiach wolnorynkowych, gdzie nie ustaje wyścig światowych gospodarek, wciąż rośnie konkurencja na otwartych rynkach gospodarczych i inwestycyjnych, ograniczeniu ulegają zasoby, których wyczerpalność do niedawna wydawała się niemożliwa, społeczeństwo światowe narażone jest na ponoszenie coraz wyższych kosztów zdrowotnych i środowiskowych. Dynamiczny rozwój technologii przemysłowych i modyfikacji tradycyjnych metod hodowli generuje i gromadzi w ziemi, wodzie i powietrzu niebezpieczny kapitał.


Coraz częściej mamy tego świadomość, dostrzegamy niebezpieczne zmiany, gdzie chęć zysku, wygoda i ignorancja ciągle zwyciężają z logiką, a pozory z odpowiedzialnością. Mazowsze, posiadające wielowiekowe doświadczenie w dziedzinie rolnictwa i hodowli upraw, nie ustaje w działaniach zmierzających zarówno do poprawy efektywności zbiorów, jak i do utrzymania najwyższej jakości produktów rolnych oraz zachowania potencjału przyrodniczego i równowagi naturalnych ekosystemów w regionie. Jedną z kluczowych inicjatyw w tym zakresie jest „Wsparcie Ekologicznej Produkcji Rolnej na Mazowszu”. To projekt pilotażowy realizowany od 2021 roku wraz z wyspecjalizowanym konsorcjum naukowym, w skład którego weszły tak cenione instytucje jak Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach, Sieć Badawcza Łukasiewicz-Instytut Lotnictwa i Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach. Przedsięwzięcie obejmowało opracowanie skutecznych metod neutralizacji czynników mających negatywny wpływ na obniżenie jakości plonów oraz degradację walorów ekologicznych i estetycznych szaty roślinnej na terenie Mazowsza. Celem była także popularyzacja wśród producentów rolnych Mazowsza nowoczesnych i mniej inwazyjnych metod organizacji produkcji. Projekt w całości został finansowany ze środków budżetu województwa mazowieckiego przy aktywnym wsparciu organizacyjnym Gminy Błędów i Stowarzyszenia "Kraina Sadów i Ogrodów", koordynatora klastra producentów „Polska Natura”.


W pierwszym etapie prac zbadano nagromadzanie pestycydów i metali ciężkich w glebie oraz wodzie na obszarach wieloletnich monokulturowych upraw sadowniczych, warzywniczych i rolniczych na terenie Gminy Błędów, aktywnie wspierającej projekt pilotażowy. Opracowano katalog metod skutecznego ograniczania kumulacji tych związków. Rok 2022 pochłonęły intensywne prace nad  próbami określenia możliwego czasu rozpadu pestycydów i metali ciężkich oraz opracowaniem metod i zaleceń przyspieszających ten proces. Jednocześnie w trakcie prac terenowych wyznaczono poligon badawczy projektu o łącznej powierzchni 13,5 ha w różnych częściach obszaru gminy Błędów w powiecie grójeckim. Do przeprowadzenia pomiarów glebowych wyznaczono dwa obszary badawcze w miejscowościach Ignaców i Oleśnik. Łącznie pozyskano 160 próbek gleby pobranych w dwóch okresach cyklu wegetacyjnego: wiosną oraz jesienią. Zgromadzony materiał posłużył do opracowania aktualnych baz danych oraz map rozkładu zanieczyszczeń dla całej powierzchni gminy Błędów. Materiały te mogą z powodzeniem zostać wykorzystane zarówno w dalszych pracach badawczych, jak i, co szczególnie ważne, przez mazowieckich sadowników i producentów rolnych. Produkty badań pilotażowych w postaci wypracowanej metodyki badawczej i pomiarowej są także w pełni skalowalne, co oznacza, że mogą w przyszłości zostać wykorzystane do analiz na innych obszarach, także o znacznie większej i bardziej zróżnicowanej powierzchni.


Podejmowane, w ramach projektu, działania mają istotnie wpłynąć na podniesienie sprawności produkcji rolnej i sadowniczej, jakości ich produktów oraz zdrowia i bezpieczeństwa żywieniowego na jak najszerszą skalę. Oby jak najwięcej takich inicjatyw, rozwiązań i takiego wykorzystania nowoczesnych technologii było podejmowanych w całym kraju. Wszystkich zainteresowanych tematem, zapraszamy do zapoznania się ze szczegółami i stopniem zaawansowania prac na stronie informacyjnej projektu WEPR: geodezja oraz na portalu: WEPR, gdzie zamieszczane są wyniki przeprowadzonych badań.